જિંદગીમાં શું મેળવ્યું શું ગુમાવ્યું એ વિચાર મારા મિત્ર, બાકી જે મેળવ્યું એ કાંઈ નથી જે ગુમાવ્યું એ બધું જ છે.

"ઉસ્માન, લે આ ફોટો જોઈ લે, કાલથી આ છોકરી ઉપર તારે નજર રાખવાની છે."

"કોણ છે આ?" અડધી રાત્રે ઊંઘમાંથી ઉઠીને આવેલા ઉસ્માને શુષ્ક અવાજે પૂછ્યું.

"તું એવું માની લે ઉસ્માન કે આ મારી છોકરી છે."

ઉસ્માન તરત સતર્ક થઈ ગયો અને "જી ભાઈ" કહી ઉભા થઈને ફોટો હાથમાં લઇ લીધો.

ઉસ્માન એટલે શહેરના દરેક પોલીસ સ્ટેશનમાં જાણીતું નામ. મારામારી, ધાકધમકી, કિડનેપીંગ, એક્સટોર્શન, મર્ડર જેવા અનેક ગુનાઓમાં સંડોવાયેલું નામ ઉસ્માન પઠાણ.

અને ઉસ્માન પઠાણને જેણે કામ સોંપ્યું એ જાહેર જીવનમાં સ્વચ્છ પ્રતિભા ધરાવતા 57 વર્ષીય એક પ્રતિષ્ઠિત ધારાસભ્ય જગન મહેતા અને અંધારી આલમમાં ઉસ્માન પઠાણનો બોસ, ટાઇગરભાઈ.

એક સલામ મારીને ઉસ્માને પાછળના બારણેથી વિદાય લીધી. બહાર ઉભી રહેલ બ્લેક સ્કોર્પિયોમાં બેસીને ખીસામાંથી ફોટો કાઢીને ધ્યાનથી જોયો. ઉસ્માનને આજ સુધી મારામારી, કોઈના હાથ પગ તોડવા, કોઈને ઉઠાવી લેવા, પૈસાની વસુલાત કરવી, જમીન-મકાન ખાલી કરાવવા, વગેરે જેવા અનેક કામો જગન મહેતા ઉર્ફે ટાઇગરભાઈના ઈશારે કર્યા હતા, પણ આજે પહેલી વખત એને ટાઇગર શેઠે આવી કોલેજમાં ભણતી છોકરી પર નજર રાખવાનું કામ સોંપેલું. ફોટાની પાછળ જરૂરી માહિતી હતી - નામ અને સરનામું.

રાતના અંધારામાં કાર આગળ વધતી જતી હતી. હમણાં જ સળગાવેલી ગોલ્ડ ફલેકના ધુમાડામાં ઉસ્માન વિચારે ચઢ્યો. આજકાલ કરતાં જગન મહેતા માટે કામ કરતાં કરતાં એને ત્રીસ-પાંત્રીસ વર્ષ થઇ ગયા હતા. આજથી ત્રીસ વર્ષ પેહલા ઉસ્માન જયારે માત્ર વીસ વર્ષનો હતો ત્યારે એના પિતા સુલેમાન, જગન મહેતાના પિતા ગોપાલ મહેતાની ટ્રાન્સપોર્ટ કંપનીમાં ટ્રક ડ્રાઈવર તરીકે કામ કરતા હતા. ઉસ્માન અને જગન વચ્ચે ઉંમરનો કોઈ વધારે ફરક નહિ. ગોપાલ મહેતા એક સિદ્ધાંતવાદિ, સંતોષી અને શાંત સ્વભાવનો વેપારી માણસ. સામા છેડે જગન એટલે અત્યંત મહત્વકાંશી - બાળપણથી જ રાજકારણમાં હોદ્દો લેવાની મહત્વકાંક્ષા હતી. સુલેમાન પઠાણ પણ ચુસ્ત અને નેક મુસ્લિમ તો સામે ઉસ્માન એકદમ શોર્ટ ટેમ્પર અને હાથનો છુટ્ટો. બાવીસ વર્ષીય જગન મહેતાએ ઉસ્માનનો પોતાના કામ માટે ઉપયોગ શરૂ કર્યો. ઉસ્માન જોડે જ કોઈ સમસ્યા ઉભી કરાવવાની અને પછી પોતે વચ્ચે પડી સમાધાન કરાવવાનું. પૈસા અને પ્રતિષ્ઠા કમાવાની. થોડાક જ સમયમાં જગન મહેતાની ઓળખ એક પ્રતિષ્ઠિત સામાજિક આગેવાન તરીકેની થઇ અને કોર્પોરેટર તરીકે ચૂંટાઈ આવ્યા. સમય પસાર થતો ગયો અને ઉસ્માનની ધાક અને જગન મહેતાની પ્રતિષ્ઠા વધતી ગઈ અને આજે જગન મહેતા એક પ્રતિષ્ઠિત ધારાસભ્ય બની ગયા.

સવાર પડી અને ઉસ્માને એના ફોલ્ડરિયાઓને કામે લગાડી દીધા. શહેરના પરા વિસ્તારનું સરનામું હતું. સરનામું મળી ગયું અને પાત્ર પણ. બાવીસ વર્ષીય ખુબસુરત કન્યા હતી દેવાંશી ગોરજીયા, જાણે સ્વર્ગની અપ્સરા જોઈ લો. એ એના ઘરેથી કોલેજ જવા નીકળી અને એનાથી સલામત અંતર રાખી ઉસ્માનના ફોલ્ડરિયા એની પાછળ લાગી ગયા. સવારે ઘરેથી નીકળી રાત્રે ઘરે પહોંચે ત્યાં સુધીનો ડેઇલી રિપોર્ટ રજેરજની માહિતી સાથે ઉસ્માને જગન મહેતાને આપવાનો શરૂ કર્યો. પૂરો એક મહિનો નીકળી ગયો. કોઈ જ શંકાસ્પદ બાબત કે માહિતિ મળી ન હતી.

પુરા એક મહિના પછી એક રાત્રે, રાતના અંધારામાં જગન મહેતાના ફાર્મ હાઉસ પર ઉસ્માન અને જગન મહેતા બંને બેઠા હતા. રાત જામી હતી. અંગૂરની બેટી બંનેના પેટમાં ધીમે ધીમે ઠલવાતી હતી. એવા સમયે ઉસ્માને જગન મહેતાનો મૂડ જોઈ પૂછ્યું, "ભાઈ, આ દેવાંશી પર નજર રાખવાનું કારણ?"

જગન મહેતા ઉર્ફે ટાઇગરભાઈ પોતાની ખુરશીમાં ટટ્ટાર થયા અને કહ્યું, "ઉસ્માન, દરેકના જીવનમાં કોઈ એક ખાસ વ્યક્તિ હોય છે. ચાલ દોસ્ત આજે તને એ વાત કહું."

ગ્લાસ ખાલી કરી, જાણે ભૂતકાળમાં જોતા હોય એમ જગન મહેતા એ બારીની બહાર રાતના અંધકારમાં જોયું.

"ઉસ્માન, તને યાદ છે? હું કોલેજના ફર્સ્ટ યરમાં હતો અને મેં તને પેલા થર્ડ યરમાં ભણતા સમીરને મારવાનું કામ સોંપ્યું હતું અને તેં સમીરને પગે ફેક્ચર કરી નાખ્યું હતું."

"હા ભાઈ બરાબર યાદ છે. તમે બહુ જ ગુસ્સે હતા સમીર પર અને હું પહેલી વખત જામીન ઉપર મુક્ત થયો હતો."

"કોલેજમાં હું મારી સાથે જ ભણતી એક છોકરીના પ્રેમમાં હતો. પણ એ સમયે હું પ્રેમનો એકરાર એની સામે નહતો કરી શક્યો અને બીજું મારે કોઈ પણ ભોગે રાજકારણમાં આગળ વધવું હતું. સમીર એ છોકરીને હેરાન કરતો હતો અને એટલે જ મેં સમીરને તારી જોડે મરાવ્યો. કોલેજ પુરી થાય એટલે એની સાથે લગ્ન કરવાની મારી ઈચ્છા હતી. પણ મારૂં થર્ડ યર પુરૂં થાય એ પેહલા સમીર જોડે જ એના લગ્ન થઇ ગયા. મને પછીથી જાણવા મળ્યું કે, સમીરના બાપા પેલી છોકરીના બાપાના લેણદાર હતા. એ લગ્ન કરીને જતી રહી અને હું જોતો રહી ગયો. પછી શરૂ થઇ મારી રાજકીય સફર જેમાં તારો બહુ મોટો હાથ રહ્યો. આ દેવાંશી એ જેને હું પ્રેમ કરતો હતો એની છોકરી છે. સમીરને ધંધામાં નુકશાન થયું અને એનું બ્લડ પ્રેશર વધી જતા એને લકવો થઇ ગયો. દેવાંશીની મમ્મીએ ઘર ચલાવવા નોકરી કરવાની શરૂઆત કરી. એ ગમે તે જગ્યાએ નોકરી કરે એ મને પસંદ ન હતું. પણ જાહેર જીવનની મારી મર્યાદા હું તોડી શકું એમ ન હતો. એટલે મેં એને ત્યાંના એક સ્થનીક ઓટોમોબાઇલ શૉ રૂમમાં નોકરી અપાવી અને સમયે સમયે એની માહિતી લેતો રહેતો હતો. હમણાં જાણ્યું કે, "એ, એની છોકરીને લઈને ચિંતામાં રહે છે." એટલે મેં તને એની છોકરી પર નજર રાખવાનું કામ સોંપ્યું.

"ભાઈ, ગુસ્તાખી માફ, પણ આ દેવાંશીની અમ્મી પ્રત્યે કેમ આટલી લાગણી? તમે એની સામે આવવા નથી માંગતા, તમે એને મદદ કરો છો એ જણાવવા નથી માંગતા, એને કોઈ તકલીફ પડે એ પણ તમને મંજૂર નથી અને ભાઈ તેમ હજુ સુધી એનું નામ પણ લીધું નથી." ઉસ્માને પૂછ્યું.

"ઉસ્માન, એ મારો પહેલો અને છેલ્લો પ્રેમ છે. કદાચ એને અંદાજ પણ નથી કે હું એને પ્રેમ કરતો હતો, કરું છું અને મારા જીવનના છેલ્લા શ્વાસ સુધી એને પ્રેમ કરતો રહીશ."

"ભાઈ, તમે ચિંતા ના કરો, દેવાંશી આજથી મારા માટે પણ મારી દીકરી જેવી. ભાઈ... એનું નામ કશિશ છે ને!? મેં તમે મને કામ સોંપ્યું એ દિવસથી જ દેવાંશીના પુરા પરિવાર પર નજર રાખવાની શરૂ કરી હતી અને ભાઈ જયારે દેવાંશીના મમ્મીનું નામ જાણ્યું-કશિશ, ત્યારે જ મને અંદાજ આવી ગયો કે, તમારા ઘરમાં તો કોઈનું નામ કશિશ નથી તો પણ તમારા બધા જ ધંધાના નામમાં "કશિશ" હોય છે એટલે મને એ સમજતા વાર ના લાગી. ભાઈ એક બીજી વાત, આપણે ક્યાં સુધી આવી રીતે દોગલી જિંદગી જીવતા રહીશું? ગેરકાયદેસરના તમામ ધંધા બંધ કરીને શાંતિથી જીવીએ તો કેવું? પછી આપ જે કહો એમ."

ઉસ્માનની વાતે જગન મહેતા વિચારે ચઢી ગયા. વાત તો સાચી હતી. આજે પદ છે, પૈસો છે, પ્રતિષ્ઠા છે, મિલકત છે, પરિવાર છે, વૈભવ છે,  નથી તો મનની શાંતિ, નથી તો જેને આખી જિંદગી પ્રેમ કર્યો એ કશિશની સન્મુખ ઉભા રહેવાની અને પ્રેમનો એકરાર કરવાની હિંમત.

આખરે ઉસ્માનનો પ્રશ્ન પણ સાચો જ હતો, "ક્યાં સુધી આવી દોગલી જિંદગી જીવતા રહીશું?"

આશિષ એ. મહેતા

જિંદગીમાં શું મેળવ્યું શું ગુમાવ્યું એ વિચાર મારા મિત્ર, બાકી જે મેળવ્યું એ કાંઈ નથી જે ગુમાવ્યું એ બધું જ છે. by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

મારી કેસ ડાયરી : સરલાબેન

પ્રિય વાંચકમિત્રો,

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીના મુખ્ય પાત્રોનો પરિચય મેળવવા માટે અહીં ક્લિક કરશો.

********************************************************************************************

સાંજનો લગભગ ૬.૧૫ કલાકનો સમય થયો હશે. એડવોકેટ અજય પટેલ તથા એમના સાથી મિત્ર અને વકીલ અભિજાત શુક્લા ઓફિસની ચેમ્બરમાં બેઠા હતા. તેવામાં રીસેપ્શનીસ્ટ પંક્તિનો ફોને આવ્યો કે, "સર, તમને મળવા કોઈ સરલાબેન પંડ્યા આવ્યા છે."

અજય પટેલે સૂચના આપી કે એમને વેઈટીંગ રૂમમાં બેસાડો અને બીજા એક જયેશ શાહ આવશે, એ આવે એટલે મને જાણ કર. 

થોડી વારમાં અજય પટેલનો અંગત મિત્ર ચિંતન જોશી આવ્યો અને જયેશ શાહ પણ. પંક્તિનો ઇન્ટરકોમ પર ફોન આવતા સુચના આપી કે બધાને કોન્ફરન્સ રૂમમાં મોકલી આપ અને સાથે કોફી પણ. બીજી પાંચેક મિનીટ પછી, કોન્ફરન્સ રૂમમાં જયેશ શાહ, ચિંતન જોશી, સરલાબેન પંડ્યા બેઠા હતા અને અજય પટેલ અને અભિજાત શુક્લા દાખલ થયા. સરલાબેન સામે જોઈ સીધું જ કહ્યું, “બેન, તમારા માટે બ્રહ્મ સમાજના આગેવાન શ્રી વિરાજભાઈનો ફોન અને ભલામણ બંને આવી ગયા છે. બોલો હું આપની શું સેવા કરી શકું?”

“સાહેબ, વિરાજભાઈએ આપને બધી જ વાત કરી હશે. મારે વિધવા સહાય મેળવવી છે અને ભાડા કરાર નોંધાવવાનો છે.”

“આ જયેશભાઈ શાહ છે. મારા મિત્ર અને મારી સાથે જ કામ કરે છે.” અજયભાઈ જયેશ શાહ તરફ નિર્દેશ કરતાં આગળ બોલ્યા, “અને જયેશભાઈ આ સરલાબેન છે. એમનું સોગંદનામું, ભાડાકરાર અને બીજી જે કોઈ વિધિ કરવાની થતી હોય એ કરી આપજો.” જયેશભાઈને સુચના આપી.

જયેશભાઇ બોલ્યા, “બેન, તમારું આધાર કાર્ડ, બે પાસપોર્ટ સાઈઝના ફોટોગ્રાફસ, મકાનનું ટેક્ષ બીલ અને મકાન માલિકનું આધારકાર્ડ અને પાસપોર્ટ સાઈઝનો ફોટોગ્રાફ તથા ભાડાની-ડીપોઝીટની માહિતી આપો એટલે ભાડા કરાર અને બાકીની ફોર્માલીટી પૂરી થઇ જશે.”

“જયેશભાઈ, તમે ડોક્યુમેન્ટસ લઇ લો અને સોગંદનામું તથા ભાડાકરાર જોડે બેસીને તૈયાર કરાવી દો. એમને વંચાવીને પછી એમની સહિ, અંગુઠાનું નિશાન લઇ લો, વિધવા સહાયનું ફોર્મ ભરી દો અને પછી મને જાણ કરો એટલે હું આવું. ચિંતન, તું મારી સાથે આવ.” એટલી સુચના આપી અજય પટેલ, ચિંતન અને અભિજાત શુક્લા ચેમ્બરમાં ગયા.

“સાહેબ, આજે બહુ વ્યસ્ત લાગો છો.”

“હા, પણ આ બહેનની વાત પણ ખાસ છે. તારે જાણવી હોય તો કહું.”

“અરે, થવા દો, સાહેબ.” ચિંતને જણાવ્યું.

“સંભાળ. બ્રહ્મ સમાજના અગ્રણી વિરાજભાઈ મારા વડીલ મિત્ર. આ બહેનનો રેફરન્સ એમણે આપ્યો છે અને એમનો ઈતિહાસ પણ મને જણાવ્યો. આ બહેન મૂળ જામનગરના. એમના માતા-પિતાનું એક્નું એક સંતાન અને એમના લગ્ન મુંબઈ ખાતે થયા હતા. સાસરે કોઈ વાતની કમી નહિ, દોમદોમ સાહ્યબી. એમના પતિ મુંબઈ હીરા બજારમાં પ્રતિષ્ઠિત પેઢીના માલિક. ઘરમાં નોકર-ચાકર અને તમામ ભૌતિક સુખ સગવડો. પતિનો પણ પૂરો પ્રેમ. સમય જતા એક પુત્રનો જન્મ થયો અને એ પણ જોત જોતામાં ૧૨ વર્ષનો થઇ ગયો. જાણે વિધાતા સોળે હાથે મહેરબાન. પણ, સમય કોઈનો ક્યારેય એક સરખો જતો નથી.

એક સોદામાં એમના પતિને સારું એવું નુકશાન થયું. એ જ અરસામાં એમની પેઢીમાં હીરાની મોટી ચોરી થઇ. ચોરી સહીતનું કુલ નુકશાન કરોડોનું. આટલું ઓછું હોય એમ હજુ તો નુકશાનીમાંથી બેઠા થાય એ પહેલા જ બોમ્બે બોમ્બ બ્લાસ્ટમાં એમના પતિ અને સસરાનું અવસાન થયું. બેંક લોન અને ધંધાકીય દેવામાં પેઢીની ઓફીસ, એમનો બંગલો અને અન્ય સંપત્તિની હરાજી થઇ ગઈ. એક જ વર્ષમાં ઉપર આભ અને નીચે ધરતી જેવી પરિસ્થિતિ સર્જાઈ ગઈ. 

પરિસ્થિતિને આધીન મુંબઈ છોડી અમદાવાદ આવ્યા. એમના પિયર પક્ષે કોઈ વ્યક્તિનો સપોર્ટ પણ રહ્યો ન હતો. અમદાવાદમાં વિરાજભાઈનો ક્યાંકથી કોઈકે રેફરન્સ આપ્યો અને આ બહેને વિરાજભાઈનો સંપર્ક કર્યો. વિરાજભાઈ મૂળ પરોપકારી જીવ એટલે એમણે આ સરલાબેનને એમની ઓળખાણમાં મકાન ભાડે અપાવ્યું, બાર મહિનાનું કરિયાણું ભરી આપ્યું અને સમાજના જ એક આગેવાનની સ્કુલમાં નોકરી અપાવી દીધી. વધુમાં મને કામ સોંપ્યું ભાડા કરાર અને વિધવા સહાયનું. મહાભારતની ઉક્તિ યાદ છે તને... “સમય સમય બલવાન હૈ, નહિ કોઈ બલવાન, કાબે અર્જુન લુંટીયો, વહી ધનુષ વહી બાણ” એ મુજબ એક સમયે જે મહેલનું સુખ ભોગવતા હતા એ આજે સરકારી સહાય પર આધારિત થઇ ગયા.”

અજય પટેલે વાત પૂરી કરી અને એ જ સમયે ઇન્ટરકોમ પર રીંગ વાગી. ફોન ઉપાડી, “ચેમ્બરમાં આવી જાવ” એટલી સુચના આપી વાત પૂરી કરી.

જયેશભાઈ અને સરલાબેન ચેમ્બરમાં દાખલ થયા. “બેન બધું વાંચી લીધું ને?” અજયભાઈ એ પૂછ્યું.

“હા” સરલાબેને જવાબ આપ્યો.

“જયેશભાઈ, બધું બરાબર ને? ક્યારે સબમીટ થઇ જશે?”

“કાલે સવારે ૧૨.૦૦ વાગે બેનને કલેકટર ઓફીસ બોલાવી લીધા છે. બાકીની કામગીરી ત્યાં પૂરી થઇ જશે.” જયેશભાઈએ જવાબ આપ્યો.

“સાહેબ, કેટલી ફી આપવાની?” સરલાબેને પૂછ્યું.

“જયેશભાઈને સ્ટેમ્પ અને નોટરીના ખર્ચના આપી દેજો. બીજી કોઈ ફી નથી આપવાની. વિરાજભાઈનું મારે માન રાખવું પડે. બીજું કાંઈ કામ હોય તો જણાવશો.” “અભિજાત, જયેશભાઈના ખાતામાં એમની ફી જમા કરાવી દેજો કાલે.” અજયભાઈએ કહ્યું.

સરલાબેન અને જયેશભાઈએ રજા લીધી.

“સાહેબ, કેમ ફી ના લીધી?” ચિંતને પૂછ્યું.

“વકીલાતનો વ્યવસાય એ મૂળ સેવાનો વ્યવસાય છે. ભગવાને ઘણું આપ્યું છે. આવા જરૂરિયાતવાળા વ્યક્તિ પાસેથી ફીમાં રૂપિયા નહિ, આશિર્વાદ લેવાના હોય. જે થોડા ઘણા સારા કર્મો થાય એ.”

ચિંતનનો ફોન રણક્યો અને ચિંતને ફોન એટેન્ડ કરી જણાવ્યું, “સાહેબ, રજા લઉં, એક કામ આવ્યું છે.”

“ઓકે, બાય. અમે પણ અમારા કામે લાગીએ.”

આશિષ એ. મહેતા

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરશો.

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી : સરલાબેન by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

जिंदगी तेरे इम्तिहान

रोज नयी सुबह रोज नयी शाम होती हे,
जिंदगी हर रोज एक नया इम्तिहान होती हे।
चेन की नींद गँवा कर खुशिया खरीदने निकलता हूँ,
दिन भर की थकान रात को मुश्कीलसे उतरती है।

गुज़रते वक़्त के साथ हालात बदलते गए,
सपने कुछ पुरे तो कुछ चूर चूर हो गए।
कोई गैर साथ निभा गया जिंदगानी के इस सफर में,
तो कोई अपना ही दे गया धोखा कई बार इस सफर में।

भरोसा अब किस पर करे किस पर नहीं,
किसे सही जाने और किसे नहीं।
जिंदगी के तजुर्बेने सीखाया,
मतलब निकल जाने के बाद कोई किसी का नहीं।

थक चुका हुँ जिंदगी तेरे रोज़ के ये इम्तिहानो से,
ईमान अपना छोड़ नहीं सकता और किसी से कुछ  मांग भी नहीं सकता।
बस इतना रहम कर दे अब मुज पर ए जिंदगी,
या तो मौत दे दे या अपने इम्तिहान ख़तम कर।

 

आशिष महेता 

जिंदगी तेरे इम्तिहान by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

મારી કેસ ડાયરી : અવની-અવિનાશ

પ્રિય વાંચકમિત્રો,

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીના મુખ્ય પાત્રોનો પરિચય મેળવવા માટે અહીં ક્લિક કરશો.

********************************************************************************************

“....જીંદગી કા સફર; હે યે કૈસા સફર,

કોઈ સમજા નહિ; કોઈ જાના નહિ...."

શનિવારની સાંજે અજય પટેલની ચેમ્બરમાં લેપટોપમાં જુના ગીતો ધીમા અવાજે વાગી રહ્યા હતા અને એ સમયે જ ઇન્ટરકોમની રીંગ વાગી. પંક્તિએ ઇન્ટરકોમ પર જણાવ્યું, “સાહેબ, ચિંતન સર આવ્યા છે.”

“મોકલ એને અને રામજી જોડે ૩ કોફી પણ મોકલાવજે.” રાબેતા મુજબની ચિંતન માટેની ટૂંકી સુચના આપી.

“કેમ છો સાહેબ?” ફૂલ હાઈટનો ગ્લાસ ડોર ખોલી અંદર દાખલ થતા કાયમની જેમ જ ઉત્સાહિત અવાજે ચિંતને પૂછ્યું.

“બસ મજામાં, આવ, તું જણાવ કેમ છે તું અને ઘરે બધા?” વ્યવસાયિક સંબંધમાં પણ માનવીય અભિગમ ધરાવતા એડવોકેટ અજય પટેલે જવાબ આપવાની સાથે સામે પૂછ્યું.

“બસ પ્રભુ કૃપા. આજે એકદમ રીલેક્ષ લાગો છો. ઓલ્ડ સોંગ ચાલી રહ્યા છે. વેઈટીંગ એરિયા ખાલી છે.” પોતાની ઓબ્જર્વેશન શક્તિનો પરિચય આપતા ચિંતને જણાવ્યું.

દરવાજા પર નોકીંગ કરીને ઓફીસમાં નવો જ જોડાયેલ ઓફીસ બોય રામજી ચેમ્બરમાં દાખલ થયો અને ટેબલ પર કોફીના ૩ કપ મુક્યા.

આજે એક નવી વાત તને કહેવાની છે. જીવનમાં ક્યારેક અણધારી ઘટનાઓ બની જાય છે, જે બન્યા પછી જાણે-અજાણે આપણે પ્રારબ્ધને માનવું પડે. તેં ઘણી વખત બસની પાછળ કે બીજી કોઈ જગ્યાએ વાંચ્યું હશે, “ઝઘડા ચીજના નહિ, જીદના હોય છે.” એવી જ એક કહાની અવની અને અવિનાશની છે. 

અવની અને અવિનાશ - બંને એક જ સમાજના અને બંનેના લગ્ન એરેન્જ મેરેજ, સમાજના રીત રીવાજ મુજબ, વિધિ-વિધાનથી, બંને પક્ષના વડીલોની હાજરીમાં ધામધૂમથી થયા હતા. પ્રાણ અને પ્રકૃતિમાં કોઈ જ ફેર ના થાય. અવિનાશ, એના પરિવારમાં સહુથી મોટો, લાગણીશીલ. લાગણીશીલ વ્યક્તિ સાહજિક રીતે થોડા ગુસ્સાવાળા હોય. અવિનાશ પણ એ જ પ્રમાણે ભોળો અને ગુસ્સાવાળો, પણ મનનો કપટી નહિ. સામા પક્ષે અવની થોડી નાદાન હતી. એની તકલીફ એ જ હતી કે એ જે કહેવા માંગે એ સામેવાળાને બરાબર રીતે સમજાવી ના શકે. આર્થિક રીતે જોવા જઈએ તો બંને પક્ષ સામાન્ય પરિસ્થિતિના. અવિનાશ બાજુ પૈતૃક જમીન ખરી પણ એમાંથી કોઈ ખાસ આવક નહિ. સામા પક્ષે અવનીના પિતા નિવૃત સરકારી અધિકારી એટલે પેન્શન આવે. અવિનાશ એના લગ્ન સમયે સામાન્ય ટ્યુશન ક્લાસ કરે. એનો ખર્ચો નીકળી રહે પણ મોટી મર્યાદા એ કે, સાતે સાત દિવસ એની કામગીરી ચાલુ રહે. અવિનાશ એની પોતાની પુરેપુરી આવક એના પિતાને આપી દે.

અહીંથી જ સમજફેરની શરૂઆત થઇ. અવનીને એવું લાગવા લાગેલ કે અવિનાશ એનું ધ્યાન નથી રાખતો અને અવનીને કોઈ જ મહત્વ નથી આપતો. લગ્નના બે વર્ષ પુરા થયા અને એમના ત્યાં દીકરીનો જન્મ થયો. દીકરી પણ બે વર્ષની થઇ ગઈ અને આ સમયગાળામાં અવની અને અવિનાશ વચ્ચેનું અંતર બહુ વધારે વધી ગયું. બંનેને એક-બીજા પર ભારોભાર અવિશ્વાસ થઇ ગયો.

ચૈતન્ય શંભુ મહારાજ પોતાની કથામાં કહે છે કે, “દીકરીનું ઘર કરાવવામાં અને તોડાવવામાં સહુથી મોટો ફાળો દીકરીની માનો હોય છે.” એ નિયમ મુજબ અવનીના પિયરપક્ષ તરફથી અવનીને સાચું માર્ગદર્શન આપવામાં ના આવ્યું અને જે માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું તે તારી વિચારક્ષમતાથી પણ આગળ છે. અવની એની દીકરી સાથે અવિનાશના ઘરેથી નીકળી ગઈ અને પોતાના મા-બાપના ઘરે પહોંચી ગઈ. અવિનાશના કુટુંબીઓએ બંને વચ્ચે ઘરમેળે સમાધાન થાય એવા ઘણા પ્રયત્નો કર્યા પણ પાણી ઉપર પેન્સિલથી લખ્યા બરાબર - કોઈ જ પરિણામ નહિ.

અવનીએ કોર્ટમાં કેસ દાખલ કર્યો. તું તો જાણે જ છે કે કાયદો પણ સ્ત્રીની તરફેણમાં અને મોટા ભાગે તો કહાની ઘર ઘર કી.. એક જેવી જ હોય. એક પછી એક એમ ત્રણ કેસ અવિનાશ વિરુદ્ધ દાખલ થઇ ગયા. લગભગ ત્રણ વર્ષ બંને તરફે કેસ મેટર ચાલી. ત્રણ વર્ષ પછી બંને પક્ષના વકીલોએ મધ્યસ્થી કરી અને સમાધાન કરાવ્યું. અવનીની શરત મુજબ અવિનાશે પોતાના સંયુક્ત પરિવારમાંથી અલગ રહેવા જવાનું સ્વીકાર્યું. ધીમે ધીમે પરસ્પરના મતભેદો દૂર થવા લાગ્યા. સમાધાનના બે વર્ષ બાદ તેમના ત્યાં પુત્રનો જન્મ થયો.

સમય પસાર થતો ગયો, અવની ધીમે ધીમે અલગ-અલગ સામાજિક પ્રવુત્તિમાં જોડવા લાગી અને એની વિચારસરણી વિકસિત થવા લાગી. અવિનાશે પણ પોતાના સ્વભાવ પર કાબુ મેળવવાનો પ્રયત્ન કર્યો અને ધીમે ધીમે પરિસ્થિતિ થાળે પાડવા લાગી. હાલમાં પણ બંને વચ્ચે ક્યારેક ક્યારેક વાતાવરણ બગડી જાય છે, પણ જ્યાં ત્યાં બંનેનું ગાડું ગબડે છે.

તારી પહેલાં જ અવિનાશ આવીને ગયો. હું ખાલી એને સંભાળવાની જ ફી લઉં છું, બાકી એના સવાલનો જવાબ પણ એ જ આપે છે. એ કહેતો હતો કે સાહેબ આના કરતા છુટાછેડા લીધા હોત તો સારું થાત પણ પછી તરત જ એણે જ કીધું કે સાહેબ આ બંને બાળકો પ્રત્યેની કોઈ લેણદેણ ચુકવવાની હશે, કુદરતના ક્રમ મુજબ જયારે અમારું એક-બીજા સાથેનું ઋણાનુબંધન પૂર્ણ થશે ત્યારે આપોઆપ અમારા સંબંધોનો પણ અંત આવી જશે. જતાં જતાં કેટલી સરસ વાત કીધી એણે ઋણાનુબંધન....

આટલા વર્ષોના અનુભવ પછી એક વાત તો માનવી જ પડે કે સ્ત્રીને સમજવી કદાચ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ સિવાય કોઈનાથી સંભવ નથી. બસ, અવિનાશ હમણાં જ ગયો અને મેં જુના ગીતો સાંભળવાનું ચાલુ કર્યું.

“સાહેબ, એક વાત કહું, આવી ઘટનાઓ સાંભળીને પ્રશ્ન થાય છે કે લગ્ન કરવા જોઈએ કે નહિ? મન વિચારે ચઢી જાય છે.”

“પેલો શબ્દ યાદ કર ચિંતન, ઋણાનુબંધન... બસ, કરમની લેણા-દેણી. તારા પ્રારબ્ધમાં જે હશે એ જ થશે. પ્રારબ્ધ કોઈનાથી બદલાતું નથી. બોલ, બીજું કહે.”

“ના બસ સાહેબ, હું રજા લઉં. આવજો.”

"આવજે."

આશિષ એ. મહેતા

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરશો.

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી : અવની-અવિનાશ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

વિવિધતામાં એકતા

"અરે જલ્દી કરો..... ચંદનબેનના ત્યાં જઈને ફોન કરો..... ફાયરબ્રિગેડને બોલાવો..... ગુપ્તાજીની ફેક્ટરીમાં આગ લાગી છે."

1980 નો દાયકો હશે. ત્યારે ફોન એટલે લેન્ડ લાઈન ફોન અથવા પી.સી.ઓ. મોબાઈલની તો કોઈએ કલ્પના પણ નહોતી કરી. અમદાવાદ શહેરના સરસપુર વિસ્તારમાં આવેલ એક મિલ કમ્પાઉન્ડમાં બનેલી વસાહત. ભારતભરમાં કેટલી કોમ અને સંપ્રદાયના લોકો રહે છે એનું ટૂંકમાં વર્ણન અને માહિતી જોઈતી હોય તો કમ્પાઉન્ડમાં જોવા મળે. ભારતના લગભગ બધા જ રાજ્યોના, ધર્મોના લોકો એ વસાહતમાં રહેતા હતા. ઉસ્માન પઠાણ, જસજિતસીંગ ગિલ, ફિરોઝ દસ્તૂર, કમલ માલવાણીની સાથે રાકેશ જાની પણ રમતા જોવા મળે. સલમા ચાચી ક્યારેક બધા છોકરાઓને કહી દે, "આજ કિસી કો પીને કે વાસ્તે એક ગિલાસ પાની નહિ દૂંગી." અને ઈદના દિવસે એ જ સલમાચાચી બધા છોકરાઓને પ્રેમથી શિરખુરમા ખવડાવે. એવા કમ્પાઉન્ડમાં હું પણ મારા પરિવાર સાથે ગોડાઉન જેવા ભાડાના મકાનમાં રહેતો.

કમ્પાઉન્ડને બે વિભાગમાં વહેંચી શકાય, મેદાન થી નાના દરવાજા, જે પાછળના દરવાજા તરીકે ઓળખાતો હતો તે બાજુનું અને મેદાનથી મેઈન ગેટ જે કાલુપુર રેલવે સ્ટેશનની પાછળના ભાગ તરફ જતા રસ્તા તરફ આવેલ હતો તે બાજુનું કમ્પાઉન્ડ.

ચંદનબેન તે અમારા મકાન મલિક અને કમ્પાઉન્ડના નાના દરવાજા તરફના ભાગમાં ધરમચંદ સિવાય એક માત્ર એમના ઘરે જ તે સમયે ફોનની સગવડ. ગુપ્તાજી એટલે મૂળ ઉત્તરપ્રદેશથી રોજીરોટીની તલાશમાં આવેલ અને પોતાની મહેનતના બળે કમ્પાઉન્ડમાં સ્થાયી થયેલ નખશીખ સજ્જન વ્યક્તિ. પોતાની અટક અને વતન ના જણાવે તો બોલી પરથી શુદ્ધ ગુજરાતી જ લાગે. કમ્પાઉન્ડના નાના દરવાજા તરફના ભાગે એ પોતાના 12 બાય 20 ફૂટના મકાનમાં રહે અને એ જ મકાનમાં હોટલ ચલાવે એને ખરા અર્થમાં હોટલ કોઈ પણ રીતે કહી શકાય નહિ. રોજમદાર કામદાર બપોરે તથા રાત્રે જમવા આવે અને ગુપ્તાજી હૃદયના ભાવથી જમાડે અને કદાચ કોક રોજ જમવા આવતા રોજમદાર પાસે જમવા જેટલા પૈસા ના હોય તો ગુપ્તાજી એને આગ્રહપૂર્વક જમાડે અને કહે "કાલે ભેગા પૈસા આપી દેજો."

રવિવારની સવારનો સમય હતો. નિત્યક્રમ અનુસાર ગુપ્તાજીની હોટલમાં ભીડ જામી હતી અને ગુપ્તાજી દરેકને જમાડતા હતા. સવારના આશરે 10.30 વાગ્યા હશે. એ સમયે રસોઈયાથી એક નાની ભૂલ થઇ ગઈ. મોટી કડાઈમાં તેલમાં પૂરીઓ તળાઈ રહી હતી અને તેલ ઉકળી રહ્યું હતું અને એમાં રસોઇયાના હાથમાંનો પાણીનો જગ છટક્યો, ઉકળતા તેલમાં પાણી પડ્યું અને લાગી આગ. તેલ અને પાણી નીચે ફેલાયું અને જોતજોતામાં આગ પકડાઈ ગઈ. લાકડાનું ટેબલ, લાકડાની ખુરશીઓ, ટેબલ પર પાથરેલ પ્લાસ્ટિકના ટેબલ ક્લોથ, તેલનો ડબો, જુના ગાભા, ગેસનો બાટલો - અકસ્માતે લાગેલ આગને વેગ આપવાની બઘી જ સામગ્રી હાજર હતી. ગેરહાજર કંઈ હતું તો એ આગ બુઝાવવા માટેની સાધન સામગ્રી. હોટલમાં હાજર લોકો સ્પષ્ટ રીતે બે વિભાગમાં વેંહચાઈ ગયા. એક જે આગની બીજી તરફના ખુલ્લા ભાગ તરફ જેમાં રોજ જમવા આવનાર રોજમદાર અને કમ્પાઉન્ડના બીજા રહેવાસીઓ અને બીજી તરફ હતા ગુપ્તાજી અને એમનો રસોઈયો જેમનો બહાર નીકળવાનો રસ્તો રોકી રહી હતી અકસ્માતે લાગેલી આગ. જાણે કે એક લક્ષમણ રેખા ખેંચાઈ ગઈ.  હાજર લોકોનો હોબાળો અને કોલાહલ, જેટલા મસ્તક એટલા ઉપાય. બસ એમાંના જ એકે ઉપાય સૂચવ્યો, "અરે જલ્દી ચંદનબેનના ત્યાં જઈને ફોન કરો, ફાયરબ્રિગેડને બોલાવો." ભીડમાં ઉભેલ એક જાણ દોડીને આવ્યો અને ચંદનબેને પણ ફોનનું લોક ખોલી દીધું હતું. એ જમાનામાં ફોન ટચ પેડવાળા નહિ, પણ રાઉન્ડ ડાયલ વાળા હતા અને ફોનમાં પણ લગભગ મોટાભાગના લોકો લોક રાખતા હતા. ફાયરબ્રિગેડને ફોન કર્યો અને સામા છેડેથી તાત્કાલિક હકારાત્મક પ્રત્યુત્તર પણ મળ્યો.

આગની બીજી તરફ ફસાયેલ ગુપ્તાજી અને એમના રસોઈયાની હાલત ભયાનક હતી. એક એક પળ એમના માટે કિંમતી હતી. ધુમાડો વધી રહ્યો હતો અને શ્વાસ રૂંધાઇ રહ્યો હતો. ભીડમાંથી એક જાણે કીધું, "રેતી નાખો. આ રહી રેતી." ઉપાય સાચો અને અસરકારક હતો. ગુપ્તાજીની હોટલની સામેની લાઈનમાં જ રેતીનો ઢગલો હતો. ગુપ્તાજીની હોટલની લાઈનની સામે ધરમચંદનું ત્રણ માળનું મકાન હતું - મકાન નહિ અડ્ડો હતો. ધરમચંદ, આશરે પંચાવનની ઉંમરે પહોંચેલ કદાવર કદ-કાઠી વાળો માણસ, એ એના મકાનમાં જુગારખાનું ચલાવતો એ સમયનો નામચીન ગુંડો. રેલવે સ્ટેશન પરની તમામ કેન્ટીનનો હપ્તો, શાકભાજીની લારીવાળાનો હપ્તો, ફરતા વિસ્તારની તમામ દુકાનોવાળાનો હપ્તો અને એવી બીજી ઘણી બધી બાબતોમાંથી રોજે રોજનો હપ્તો ધરમચંદને મળી જતો. રેતી હતી પણ લેવાની હિંમત કોઈની ન હતી, કારણ કે એ રેતીની માલિકી ધરમચંદની હતી. ધરમચંદના મકાન કમ અડ્ડાનું રીનોવેશન થઇ રહ્યું હતું. ધરમચંદની સવાર ક્યારેય બપોરના 12.00 વાગ્યા પહેલા નહતી પડતી. આજે આ બધો કોલાહલ સાંભળી ધરમચંદ કંટાળા અને ગુસ્સા સાથે ઉઠીને એના મકાનના ત્રીજા માળની બાલ્કનીમાં આવ્યો. પરિસ્થિતિનો તાગ મેળવતા એને વાર ના લાગી અને ધરમચંદે ઉપરથી જ મોટા અવાજે બુમ મારી, "અબ્દુલ, ફટાફટ રેતી ડાલના શૂરૂ કર." અબ્દુલ રેતી નાખવાનું શરૂ કરે એ પેહલા આગ બુઝાવવાનો પ્રયત્ન કરી રહેલ રોજમદારોએ જે હાથમાં આવ્યું એનાથી અને કંઈ હાથમાં ના આવ્યું એણે ખોબે ખોબે હાથથી રેતી નાખવાનું શરૂ કરી દીધું. "ઝાઝા હાથ રળિયામણા" એ ઉક્તિ મુજબ થોડી વારમાં આગ કાબુમાં આવી ગઈ. ગુપ્તાજી અને એમનો રસોઈયો બેભાન થઇ ગયા હતા. ધરમચંદ પણ ત્યાં આવી ગયો. એને આવતો જોઈને ભીડમાં જગ્યા થઇ ગઈ. ધરમચંદની પાછળ એના માણસો અબ્દુલ, સુલતાન, પિન્ટો અને બીજા હતા. ધરમચંદે પાછળ નજર કરી અને એનો ઈશારો સમજી ગયા હોય તેમ પિન્ટો અને સુલતાન અંદર ગયા અને ગુપ્તાજી અને એના રસોઈયાને ખભે ઉઠાવીને બહાર લાવ્યા. ફાયરબ્રિગેડની ગાડી આવી અને બાકીનું કામ એમણે પૂર્ણ કર્યું. આગના કારણે મિલ્કતને સારા એવા પ્રમાણમાં નૂકશાન થયું હતું. ગુપ્તાજી અને એમનો રસોઈયો ભાનમાં આવી ચુક્યા હતા. ગુપ્તાજી એમની હોટલની દુર્દશા જોઈને રડી રહ્યા હતા. ધરમચંદે એમના ખભે હાથ મુક્યો અને કહ્યું, "જાન સલામત તો સબ સલામત, ફિકર નહિ કરો. લો આ દશ હજાર (એ જમાનામાં પ.00 રૂપિયાનું એક લીટર દૂધ આવતું હતું.) કમાવ તો પાછા આપજો, ના કમાવ તો ફિકર નહિ. તમારી હોટેલનું ઘણી બધી વખત મફત ખાધું છે."

હું પણ આ આખી ઘટનામાં શામેલ હતો. એ સમયે તો મને કંઈ ખાસ ખબર નહોતી પડી. પણ, આજે અનુભવે હું  એટલું ચોક્કસ કહી શકું કે, એ સમયે સમાજવિદ્યા વિષયમાં એક વિધાન આવતું "ભારતમાં વિવિધતામાં એકતા રહેલ છે." એનું જીવંત ઉદાહરણ એ દિવસે જોયું હતું. એ સમયે એ વિધાનનો અર્થ પૂરેપૂરો સમજી નહતો શક્યો. આજે હમણાં ફરીથી અનાયાસે એ જ કમ્પાઉન્ડમાં જવાનું થયું અને ભૂતકાળની એ ઘટના તાજી થઇ ગઈ. આજે મને સમજાયું કે, આમ આપણે બધા ધર્મ, સમાજ, માન્યતા, રહેણી-કહેણી, ભાષા, રીતિ-રિવાજોથી અલગ અલગ છીએ, પણ જયારે કોઈ આપત્તિ આવે છે ત્યારે આપણે બધા ભારતીય બની જઈએ છીએ. સલમાચાચી પાણી કેમ નહતા પીવડાવતા અને શા માટે એ જ સલમાચાચી આગ્રહ કરીને શીરખુરમા ખવડાવતા એ પણ મને સમજાયું. આજે ચંદનબેન, ગુપ્તાજી, ધરમચંદ, સલમાચાચી કોઈ હયાત નથી અને કમ્પાઉન્ડ પણ બદલાઈ ગયું છે. જે મેદાનમાં અમે રમતા હતા ત્યાં આજે એક ચોક્કસ સંપ્રદાયનું ધાર્મિક સ્થળ છે અને આખા કમ્પાઉન્ડમાં એક જ કોમની વસ્તી છે અને અંદરોઅંદરના ઝગડા રોજિંદી બાબત બની ગઈ છે. એક સમયે જે કમ્પાઉન્ડ આખા ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરતુ હતું અને વિવિધતામાં એકતાનું ઉદાહરણ હતું ત્યાં આજે સાવ વિપરીત પરિસ્થિતિ છે. એનું કારણ કદાચ રાજકારણ, વોટ બેંકની રાજનીતિ, દેશથી પહેલા પોતાના પક્ષ અને પોતાની કોમનું વિચારવાની માનસિકતા, વધતો જતો જાતિવાદ અને પ્રાંતવાદ, કદાચ બદલાતી વિચારધારા, માત્ર પોતાનું અને પોતાના પરિવારનું જ કરવાની મનોવૃત્તિ કે બીજું કોઈ પણ હોઈ શકે. કારણ ગમે તે હોય પણ પરિણામ ઘાતક છે. 

જય ભારત સાથે...આશિષ મહેતાના પ્રણામ.

વિવિધતામાં એકતા by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

સુધાંશુ - અંશુ

ઘણા વર્ષો પછી આજે તમે સુધાંશુ ત્રિવેદી, તમે તમારા વતન સરઢવમાં આવેલ. વતનમાં આવવાનો ઉદ્દેશ માત્ર એટલો જ કે, તમારું મકાન વેચી એની જે કોઈ રકમ આવે એ ગામની શાળામાં ભેટ તરીકે આપી દેવી. આજે સવારે જ તમારી ધારણા કરતા વધારે સારી રકમથી મકાનનો સોદો થઇ ગયો અને વેચાણનો દસ્તાવેજ પણ. તમારે તરત જ નીકળી જવું હતું પણ તમારાથી માંડ એકાદ વર્ષ મોટા તમારા બાળપણના મિત્ર દશરથે રાત રોકાઈ જવાનો આગ્રહ કર્યો અને જણાવ્યું કે, "આજે રૂપાલમાં પલ્લી છે. દર્શન કરીને જા. ફરી તું ક્યારે આવીશ?" અને તમે એક આશા સાથે રાત રોકાઈ ગયા. રાત્રે રૂપાલની પલ્લીના દર્શન કરી પાછા આવ્યા અને આજ સવાર સુધી જે તમારું મકાન હતું એ મકાનની આગળની જગ્યામાં દશરથે પાથરી આપેલ ખાટલામાં બેઠા. વાતોનો માહોલ જામ્યો હતો, જામતી જતી રાત હતી, અતીતની વાતો થતી હતી અને જૂની યાદો તાજી થતી હતી અને સાથે સાથે તમારી નજર કોઈકને શોધતી હતી. વાતમાં અને વાતમાં દશરથે તમને પૂછી લીધું, "તું ક્યાં રહે છે એ તો કહે?" "હાલ વડોદરા છું." એટલું કહી એક વિઝિટિંગ કાર્ડ કાઢી તમે એના હાથમાં આપી દીધું અને દશરથે કહ્યું, "કાજલ પણ હાલ વડોદરા જ છે. તને ખબર છે?" કાજલનું નામ સાંભળી કાન એકદમ સતર્ક  થઇ ગયા અને શરીર ટટ્ટાર થયું, પણ ચહેરા પર કોઈ જ હાવભાવ બદલાવા ના દીધા. દશરથ સાથેની વાતમાં તમે એટલું જાણ્યું કે, કાજલના લગ્ન થઇ ગયા છે અને એ જ એના ઘર પરિવારની જવાબદારી નિભાવે છે. એનો પતિ કંઈ કમાતો નથી, બસ કાજલે સંસાર ચલાવ્યે રાખ્યો એને એક છોકરો હતો નીલ, જેનું માર્ગ અકસ્માતમાં ગયા વર્ષે જ અવસાન થયું અને હાલમાં કાજલ એના પૌત્ર અંશુ સાથે રહે છે, જે હાલમાં કોઈ સારી કોલેજમાં ભણી રહ્યો છે અને આજે કાજલ પણ આવી છે એના પૌત્ર સાથે.

બાળપણની વાતોએ તમને, તમે શું છોડ્યું હતું એનો અહેસાસ કરાવ્યો. સરઢવ ગામ એટલે એ ગામ જ્યાં તમારો જન્મ થયો હતો. ગામની પ્રાથમિક શાળામાં અભ્યાસ કર્યો હતો. એ ગામ જેની ધૂળ ભરેલી શેરીઓમાં તમારું બાળપણ પસાર થયું હતું. ગામની વચ્ચેનો ચોરો અને ભાગોળનો હવાડો હવે તો પહેલાના જેવા ધૂળિયા ન હતા રહ્યા અને સમયની સાથે સાથે આધુનિક બની ગયા હતા. સરઢવ ગામના ગોર મહારાજ અંબાલાલ ત્રિવેદીનું એકનું એક સંતાન એટલે તમે, સુધાંશુ ત્રિવેદી. બાળપણથી જ ભણવામાં અત્યંત તેજસ્વી, ધીર ગંભીર પ્રકૃતિના અને અસાધારણ તર્ક શક્તિ ધરાવતા તમે હંમેશા તમારા ક્લાસમાં પ્રથમ ક્રમાંકે પાસ થતા. દશ ધોરણ સુધીનો અભ્યાસ ગામમાં કર્યો અને દશમા ધોરણમાં પૂરા ગાંધીનગર જિલ્લામાં તૃતીય ક્રમાંકે ઉત્તીર્ણ થયા બાદ આગળ વધુ ઉચ્ચ અભ્યાસ માટે તમે વડોદરા તમારા એક દૂરના કાકાના ઘરે ચાલ્યા ગયા અને છૂટી ગયું તમારું ગામ સરઢવ. અને સરઢવની સાથે છૂટી ગયો એક ખાસ સાથ, જેની સાથે - જેના માટે તમે શમણાં જોયા હતા, જેની સાથે રમીને અને ભણીને તમે મોટા થયા હતા, એક ખાસ લાગણીભીનો પવિત્ર સંબંધ હતો. એ સંબંધ હતો ગામમાં તમારા ફળિયાની સામે પટેલ ફળીમાં રહેતા કનુકાકા, કનુભાઈ પટેલની તમારી જ ઉંમરની દીકરી, તમારી સોનુનો. તમારી અને સોનુની વચ્ચેના સંબંધનું કોઈ ચોક્કસ નામ ન હતું પણ તમને એકબીજાનો સાથ ગમતો હતો અને તમે બંને તમારી મર્યાદામાં અને વડીલોની હાજરીમાં જ મળતા હોઈ તમારા સંબંધ ઉપર કોઈએ આંગળી ઉઠાવવાની પણ નહોતી.

નદીના વહેણની જેમ સમય પસાર થઇ ગયો. સરઢવ ગામ, બાળપણ, કિશોરાવસ્થા છૂટી અને યુવાની આવી અને તમે ભારતદેશની સર્વોત્તમ પરીક્ષા યુ.પી.એસ.સી. પાસ કરી નેશનલ સિક્યોરિટી એજન્સીમાં જોડાયા અને ગુજરાત છોડી દિલ્હી ચાલ્યા ગયા અને તમે તમારા માતા-પિતાને પણ તમારી જોડે રહેવા બોલાવી દીધા.  તમારા માતા પિતા પાસેથી તમે જાણ્યું કે સોનુના લગ્ન થઇ ગયા. અવાર-નવાર તમને તમારા માતા-પિતાએ લગ્ન કરી લેવા જણાવ્યું, પણ તમે કોઈ કારણ આપ્યા વગર જ લગ્નનો ઇન્કાર કરતા રહ્યા. કાળક્રમે તમારા માથા પરથી માતા અને પિતાની છત્રછાયા જતી રહી અને તમે એક ચોક્કસ કારણસર લગ્ન કર્યાં જ ન હતા. આજે ઉંમરના સાઈઠ દાયકા પછી, ક્લાસ વન સરકારી અધિકારી તરીકે નિવૃત્ત થયા બાદ, તમારા નજીકના કહેવાય એવું જો કોઈ નજીકનુ હોય તો એ એક માત્ર તમારો દૂરનો ભત્રીજો ઉમંગ હતો જે તમારી સાથે જ રહેતો હતો અને મલ્ટીનેશનલ કંપનીનો ડાયરેક્ટર હતો.

સવાર પડી ગઈ તમે વડોદરા જવા તૈયાર થઈને નીકળ્યા અને દશરથે તમને એક પ્રેમાળ આલિંગન આપ્યું. આંખોમાં ઝળહળીયા આવી ગયા પણ તમારી નેશનલ સિક્યોરિટી એજન્ટ તરીકેની તાલીમે તમને લાગણીના પ્રવાહમાં વહેતા અટકાવી દીધા. ગામના આગેવાનો તમને વળાવવા આવ્યા સહુ પાસેથી રજા લઇને તમે તમારી સ્કોર્પિયો ગાડી સ્ટાર્ટ કરી. ગામનો એ જ ચોરો, મંદિર, શાળા છોડી આગળ વધી રોડ પર આવ્યા અને તમને આવતા જોઈ એક સોહામણા કિશોરે લિફ્ટ માંગતો ઈશારો કર્યો. એની જોડે એક વૃદ્ધ સ્ત્રી હતી. તમારા જ ગામના કોઈ હશે એવી ધારણા સાથે તમે ગાડી રોકી અને દરવાજાનો ગ્લાસ ઉતારી યુવાન સામે પ્રશ્ન સૂચક નજરે જોયું. "અંકલ લિફ્ટ આપશો?" તમે કંઈ જ બોલ્યા વગર ગાડીના દરવાજા અનલોક કર્યા અને તમારી બાજુમાં એ કિશોર અને પાછળની સીટ પર એ વૃદ્ધ સ્ત્રી ગોઠવાઈ. પણ એની બેસવાની રીતથી તમને ખ્યાલ આવી ગયો કે એને ઘૂંટણ અને કમરની તકલીફ છે. દરવાજો બંધ થયા પછી તમે ફરીથી કાર સ્ટાર્ટ કરી. કિશોરે તમને જણાવ્યું કે, "આમ તો અમારે દૂર જવું છે. પણ હાઇવે પર ઉતારી દેશો તો ચાલશે." એક નજર એ કિશોર તરફ કરી તમે બેક મિરરમાં એ વૃદ્ધ સ્ત્રીનો ચહેરો જોયો. એકાદ ક્ષણ માટે તમારી ચાર આંખો એક થઇ અને તમારું મન એ સ્ત્રીના ચહેરાને ઓળખવાનો પ્રયત્ન કરવા લાગ્યું. હાઇવે પહોંચીને તમે એ યુવાનને પૂછ્યું, "ક્યાં જવું છે, દોસ્ત?" "આમ તો છેક વડોદરા જવું છે. મારે આ અઠવાડિયામાં કોલેજમાં સબમીશન છે. હું તો ના પડતો હતો દાદીને કે આ વર્ષે નથી જવું ગામડે, પણ દાદી માન્યા જ નહિ. અંકલ, તમે હાઇવે પર બસ મળે એવી જગ્યાએ અમને ઉતારી દેશો તો ચાલશે". એક નજરે ફરી તમે બેક મિરરમાં પાછળ બેઠેલ વૃધ્ધાનો ચહેરો જોયો. આ વખતે તમને એવું લાગ્યું કે આ ચહેરો બહુ પરિચિત છે, એ જ અણિયાળું નાક, ત્રિકોણ લાંબો ચહેરો, ઉભું ઓળેલું માથું, ઉંમર અને કદાચ પરિસ્થિતીના કારણે ઊંડી ઉતરી ગયેલ આંખોમાં જો કિશોરાવસ્થાની કુતુહલતા અને જિજ્ઞાસા ઉમેરી તેજસ્વી બનાવવામાં આવે તો એ જ આંખો, શરીર પર પરિસ્થિતિના કારણે લાગેલ ઘસારાને દૂર કરવામાં આવે તો... હા, આ તો કાજલ જ છે, પાક્કું કાજલ. તો એનો અર્થ એ કે તમારી બાજુમાં બેઠેલ કિશોર અંશુ છે. તમે સીધું જ પૂછ્યું, "વડોદરામાં ક્યાં જવું છે? હું વડોદરા જ જઉ છું." "અંકલ, વડોદરા એક્સપ્રેસ હાઇ-વે પાસે ઉતારી દેજો, ત્યાંથી અમારું ઘર નજીક છે." "ઓકે" અને તમે કારમાં મ્યુઝિક ચાલુ કર્યું. જુના નવા ગીતોનું તમારું મનપસંદ કલેક્શન પ્લે થયું. એક્સપ્રેસ હાઇ-વે પર ચઢીને તમે એકદમ ધીમા અવાજે બાજુમાં બેઠેલ કિશોરને પૂછ્યું, "શું નામ છે તારું, બેટા?"

"અંશુ" અને તરત જ બેક મિરરમાં જોઈ પાછળ બેઠેલ વૃદ્ધાને પૂછ્યું, "તમે કાજલને?"

આશ્ચર્ય સાથે જવાબ મળ્યો, "હા."

"ઓળખાણ પડી?" એટલું પૂછીને તમે કાર ટોપ ગિયરમાં નાખી.

થોડી વાર સુઘી કોઈ જવાબ ના આવ્યો એટલે તમે જાતે જ તમારો પરિચય આપ્યો, "હું સુધાંશુ ત્રિવેદી" અને બેક મિરરમાં પાછળ બેઠેલ વૃધ્ધાના ચહેરા તરફ જોયું. 

એની આંખોમાં એક ચમક આવી, ચહેરા પર સ્મિત આવી ગયું અને એ જ સમયે તમારી કારની મ્યુઝિક સિસ્ટમમાં કુમાર શાનુના અવાજમાં ગવાયેલ તેજાબ ફિલ્મનું એક ગીત ગુંજી ઉઠ્યું, "સો ગયા યે જહાં, સો ગયા આસમા...." એ જ ગીતની એક પંક્તિ ".... હમ પાસ ભી હૈ ઔર દૂર ભી હૈ, આઝાદ ભી હૈ ઔર મજબૂર ભી હૈ...."  જાણે તમને કુદરતનો ઈશારો હોય તેમ તરત જ તમે ચહેરા પર આવેલ લાગણીભીનું સ્મિત છુપાવી દીધું.

અંશુએ પૂછ્યું, "અંકલ, તમે મારી દાદીને ઓળખો છો?"

બદલાયેલા સમયને માન આપીને તમે એક પળમાં ભૂતકાળ યાદ કરીને સહેજ સ્મિત સાથે કહ્યું, "હા બેટા, હું અને તારા દાદી સરઢવ ગામમાં સામસામેના ફળિયામાં રહેતા હતા એટલે ઓળખું છું અને એક જ ગામના હોય અમે ભાઈ-બહેન થઈએ. તું મને અંકલ નહિ, દાદા-મામા કહી શકે છે." 

અને તમે એને તમારી કારના ડેશબોર્ડનું ડ્રોવર ખોલવા કહ્યું. ડ્રોવરમાં તમારી લાયસન્સવાળી પિસ્તોલની બાજુમાં રહેલ વિઝિટિંગ કાર્ડ બોક્સમાંથી એક કાર્ડ કાઢી એને લઇ લેવા કહ્યું અને જણાવ્યું કે, "બેટા, કંઈ પણ કામ હોય તો આ મારો પર્સનલ નંબર છે, મને ફોન કરી શકે છે."

આ સમયે જ કારની મ્યુઝિક સિસ્ટમમાં મુકેશના અવાજમાં સ્વરબધ્ધ થયેલ ગીત વાગ્યું, "..જિસ દિલ મેં બસા થા પ્યાર તેરા, ઉસ દિલ કો કભી કા તોડ દિયા..."

વડોદરા એક્સપ્રેસ હાઇ-વે પૂરો થયો અને તમે તમારી સ્કોર્પિયો ગાડી સાઈડમાં ઉભી રાખી. અંશુનો નંબર લીધો અને કહ્યું, "હું તને ફોન કરીશ."

અંશુ અને એના દાદી ઉતરી ગયા બાદ તમે ફરી કાર સ્ટાર્ટ કરી. અંશુએ "થેંક્યુ દાદા" કીધું અને તમે એને એક સરસ સ્માઈલ આપ્યું અને એની દાદીને આવજો બહેન કહી કાર આગળ વધારી. કારની મ્યુઝિક સિસ્ટમમાં મુકેશનું સ્વરબધ્ધ કરેલ એક ઓર ગીત ગુંજી ઉઠ્યું, "ભૂલી હુઈ યાદો, મુજે ઇતના ના સતાઓ...."

અંશુ એ વાતથી સ્વાભાવિક રીતે જ અજાણ હતો કે, તમને સરઢવ છોડતા સમયે જેનો સાથ છોડવાનું સહુથી વધારે દુઃખ થયું હતું એ તમારી સોનુ એ જ અંશુની દાદી કાજલ હતી અને કદાચ કાજલને પણ તમારો સાથ છુટયાનું બેહદ દુઃખ હશે, એટલે જ તમને યાદ કરીને, જે નામથી તમને કાજલ બોલાવતી હતી એ જ નામથી એ એના પૌત્રને નવાજ્યો હતો અંશુ...

હા, તમારી સોનુ તમને અંશુ કહીને જ બોલાવતી હતી...

જેની સાથે પસાર કરેલ સમય તમારા માનસપટ પર હજુ તાજો હતો, જેની સાથે જીવનના કંઈક અલગ શમણાં જોયા હતા, જેની સાથે એક નામ વગરનો પવિત્ર સંબંધ હતો, એની સાથેના સંબંધને તમે આટલા વર્ષે ભાઈ-બહેનના સંબંધનું નામ આપ્યું. કોણ કહે છે કે, ભાઈ-બહેન એક બીજાના ખાસ દોસ્ત ના હોઈ શકે? અને એક સમયે જેના માટે બધું જ કરી છૂટવાની તમન્ના તમારા દિલમાં હતી એના પૌત્ર માટે હવે જે કંઈ પણ થઇ શકે એ કરવાનો નિર્ણય તમે કર્યો અને કાર તમારા ઘર તરફ આગળ વધારી. 

આશિષ એ. મહેતા

સુધાંશુ - અંશુ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

ये वीरों की धरती है

ये वीरों की धरती है गुरुओं की धरती है,

ये राम, कृष्ण और महावीर की धरती है,
जंहा भीष्मने जन्म लिया, चाणक्यने युग बदला,
ये वो चन्द्रगुप्त और सम्राट अशोक की धरती है।

राणा की शमशेरसे जहां मुघल भी कांपते थे,
शिवाजी की युद्धनीति से दुश्मन भी डरते थे,
शेऱ और बाघों की दहाड़ो की ये धरती है,
बहेती नदियाँ और ऊँचे पहाडो की ये धरती है।

ये वंदन की धरती है, पूजन और नमन की धरती है,
दुःख की बात है की ये जयचंदों से भरी धरती है,
हर काल में कोई न कोई जयचंद यंहा आया है,
इस देश को भीतरसे उसने खोखला बनाया है।

कभी जाती कभी धर्म के नाम पर, तो कभी कोई और नाम पर,
जयचंदों ने इस धरती के बेटों को अपने मतलब ख़ातिर बाँटा है,
आपसमें फुट डलवाकर लड़वाकर राज तख़्त तक पलटाया है,
मतलब निकल जाने के बाद फिर वो कभी कंहा सामने आया है।

फ़क्र है मुझे मैंने जंहा जन्म लिया ये वो पवित्र भारत भूमि है,

वतन पर मर मिटने वाले लाखों आज भी तैयार है, ये वो धरती है,
सीना ताने सरहद पर खड़े है जवान जंहा दुश्मन जिनसे कांपते है,
देश को बाँटने वालो को अब मारना जरुरी है ये चीखती यह धरती है।

ये वीरों की धरती है गुरुओं की धरती है,

ये राम, कृष्ण और महावीर की धरती है।

 

आशिष महेता 

ये वीरों की धरती है by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

ભારતની આઝાદીનું પર્વ, સ્વતંત્રતા દિવસ

આજે તારીખ 15-08-2020

ભારતની આઝાદીનું પર્વ, સ્વતંત્રતા દિવસ.

તમામ ભારતીયોને અમારા તરફથી સ્વતંત્રતા પર્વની શુભેચ્છાઓ.

15-08-1947 ના દિવસે ભારતને આઝાદ દેશ જાહેર કરવામાં આવ્યો. આશરે 200 વર્ષ સુધીની અંગ્રેજોની ગુલામીમાંથી મુક્ત, અને ભારતની આઝાદી માટે કંઈ કેટલાય નામી-અનામી લોકોએ ગાંધીજીના માર્ગે, ભગતસિંહ અને ચંદ્રશેખરના માર્ગે, સુભાષચંદ્રના માર્ગે પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપી દીધી. સૂક્ષ્મ દ્રષ્ટિએ જોઈએ તો આજે આપણે સહુ આપણને મળેલ આઝાદીનું કેટલું મૂલ્ય ચૂક્યું છે એ ભૂલી ગયા છીએ. રાષ્ટ્રીય તહેવાર નજીક આવે એટલે આપણામાં દેશ ભક્તિ જાગૃત થાય છે.

મારી દ્રષ્ટિએ હજુ પણ આપણે પૂર્ણ રીતે આઝાદ થવાનું બાકી છે. આપણે હજુ પણ માનસિક ગુલામીમાં જ છીએ અને એ માનસિક ગુલામી છે, "ફલાણા દેશની વસ્તુ સારી, ફલાણા દેશની વ્યવસ્થા સારી..."

કોઈ પણ દેશ ત્યાં સુધી આત્મનિર્ભર નથી બનતો જ્યાં સુધી દેશનો દરેક નાગરિક પોતાના પહેલા પોતાના દેશનું વિચારતો ના થાય. આજે પણ આપણા દેશમાં પોતાનું, પોતાના પરિવારનું, પોતાની જાતિનું, પોતાની કોમનું  એટલે કે સ્વકેન્દ્રી વિચારસરણીનું પ્રાધાન્ય છે. આપણે આ સ્વકેન્દ્રી વિચારસરણીથી આઝાદ થઈને મારા દેશનું, મારા દેશ માટેની વિચારસરણી અપનાવીએ તો કદાચ આવનારા થોડાક વર્ષોમાં ફરીથી આપણો દેશ "સોને કી ચીડિયા" (અમે ઇચ્છીએ છીએ કે "સોને કા બાઝ" બને કારણ કે ચીડિયાનો શિકાર સરળતાથી થાય જયારે બાઝ શિકાર સરળતાથી કરી લે છે) બની જશે.

દેશ માટે પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપનાર વીર શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ સહીત ફરીથી સૌને આજના આ સ્વાતંત્રતા પર્વની હૃદય પૂર્વકની શુભકામનાઓ.

જય હિંદ

 

આશિષ એ. મહેતા

ભારતની આઝાદીનું પર્વ, સ્વતંત્રતા દિવસ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

મારી કેસ ડાયરી : વિનેશજી-અનીતા

પ્રિય વાંચકમિત્રો,

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીના મુખ્ય પાત્રોનો પરિચય મેળવવા માટે નીચેની લિંક ઉપર ક્લિક કરશો.

પાત્ર પરિચય

********************************************************************************************

“હેલ્લો, ચિંતન, આવતીકાલે સાંજે ૬.૦૦ વાગે ઓફીસ આવી જજે, આપણે ફૂલ ઓફીસ સ્ટાફે એક પ્રસંગમાં જવાનું છે અને ડીનર પણ ત્યાં જ લેવાનું છે.” અજય પટેલે એમના ખાસ મિત્ર ચિંતનને ફોન પર જાણે કે આદેશ કર્યો.

“અરે સાહેબ, હું ક્યાં તમારા ઓફીસ સ્ટાફમાં ગણાઉં?” ચિંતને એની મૂંઝવણ રજુ કરી.

“બીજી વાત મુક, બસ તું આવી જજે. એક કામ કર હું જ તને લેવા આવી જઈશ. શાર્પ ૬.૨૦ એ તારા ઘરે નીચે આવી જજે. બાય” આદેશાત્મક સ્વરે એડવોકેટ અજય પટેલે કહ્યું અને ફોન કટ કરી નાખ્યો.

બીજા દિવસે અમદાવાદના ખ્યાતનામ સિવિલ લોયર અજય પટેલ સાંજના ૬.૨૦ વાગે ઘાટલોડિયા વિસ્તારની એક સોસાયટીના મેઈન ગેટ પાસે એમની ફોર્ચ્યુનર કાર લઈને આવી ગયા અને બે-ત્રણ મિનીટમાં જ ચિંતન આવી ગયો અને કારમાં ગોઠવાઈ ગયો અને કાર અમદાવાદના પ્રખ્યાત એસ.જી. હાઇવે પર આવેલ પ્રસંગ પાર્ટી પ્લોટ તરફ રવાના થઇ. ટ્રાફિક વીંધીને લગભગ આશરે ૭.૧૫ વાગે એમણે એમની કાર ફાર્મના પાર્કિંગ પ્લોટમાં પાર્ક કરી અને ફાર્મમાં દાખલ થયા. ફાર્મના મુખ્ય દરવાજે ઓફીસના બાકીના સ્ટાફ મેમ્બર્સ એમની જ રાહ જોઈ રહ્યા હતા. મેઈન ગેટ પર ફ્લેક્ષ બેનર હતું જેમાં હિન્દી ભાષામાં લખેલું હતું, “મિશ્રા પરિવાર આપ સબકા હાર્દિક સ્વાગત કરતા હૈ.” પાર્ટી પ્લોટમાં દાખલ થતાં જ યજમાન શ્રી વિનેશ મિશ્રાજીએ સર્વેનું ભાવભીનું સ્વાગત કર્યું. પ્રસંગ હતો વિનેશ મિશ્રાજીના ભત્રીજાના લગ્નનું રીશેપ્શન. ડીનર લીધા બાદ સર્વે વિદાય થયા અને ચિંતન અને અજય પટેલ એમની કારમાં ગોઠવાઈ ગયા. ચિંતને પૂછ્યું, “સાહેબ, આ કંઈ ખબર ના પડી? મને કેમ તમે આ મિશ્રાજીના પ્રસંગમાં જોડે લીધો?”

“તને એમની વાર્તા કહેવા.” હસીને અજય પટેલે જવાબ આપ્યો.

“થવા દો સાહેબ.” ઉત્સાહિત સ્વરે ચિંતને જણાવ્યું.

“વિનેશ મિશ્રાજી અને એમના પત્નીને તેં ધ્યાનથી જોયા? કંઈ નોંધ્યું?”

“બને વચ્ચે બહુ જ સારું બોન્ડીંગ છે એવું લાગ્યું. બીજું તો આપ જણાવો.”

“વિનેશજીના આ બીજા લગ્ન છે.”

“ના હોય, એવું તો જરાય ના લાગ્યું.”

“એ જ તો તને જણાવવાનું છે.”

“સંભાળ.” અજય પટેલે વાતનો દોર આગળ ચલાવ્યો, “વિનેશજી ઉંમરે મારા કરતાં મોટા, પણ મારા ખાસ મિત્રોમાંના એક. એમની સાથે મારે પારિવારિક સંબંધ. મારી કોલેજ પૂરી પણ નહોતી થઇ ત્યારે વિનેશજીના પ્રથમ લગ્ન થયા હતા અને હું એમાં પણ ગયો હતો. એ ભાભીનું નામ હતું સુનીતા. બંને વચ્ચે બહુ જ સારું બોન્ડીંગ. લગ્નના ૧૨ વર્ષ ક્યાં નીકળી ગયા એની કાંઈ ખબર જ ના પડી. બે બાળકો પણ થયા. વિનેશજીના સાળા આર્મીમાં છે. તું નહિ માને, એ વખતે વિનેશજી મારા માટે એમના સાળા જોડે આર્મી શુઝ મંગાવતા અને મને આપતા અને હું પહેરતો પણ.

સુનીતાભાભી, દિવાળી પહેલાં એમના પિયર ગયા અને ત્યાં જ એમને મેસીવ હાર્ટ એટેક આવ્યો અને એ હસતો રમતો ચહેરો બે નાના બાળકોને અને વિનેશજીને મુકીને અનંતની યાત્રાએ ચાલી નીકળ્યો. એ પછીના વર્ષો વિનેશજી અને એમના બાળકો માટે બહુ જ કપરા વીત્યા. બે બાળકોને સાચવવાના, ઘર અને ધંધો બધું એકલા હાથે કરવાનું. વિનેશજીની તો જાણે દુનિયા જ પૂરી થઇ ગઈ. આ જેના લગ્નના રીશેપ્શનમાં જઈને આવ્યાને એના પપ્પા એટલે વિનેશજીના સગા મોટાભાઈ. મોટાભાઈ તરફથી વિનેશજીને પુરેપૂરો સહારો પણ મોટાભાભીનો સ્વભાવ અલગ જ પ્રકારનો. દિયરના બાળકોને એટલા ના સાચવે. વિનેશજી બીજા લગ્ન કરવા જ નહોતા માંગતા, પણ બાળકોની હાલત એમનાથી પણ સહન થતી ન હતી. એવા સમયે સુનીતાભાભીના પપ્પાએ જ એમને બીજા લગ્ન કરવાનું જણાવ્યું અને પાત્ર પણ શોધી આપ્યું. અનીતાભાભી, એમના પતિનું એક અકસ્માતમાં અવસાન થયું હતું અને એક દીકરી હતી. અનીતાભાભી સાથે લગ્ન કર્યા અને જાણે ફરી વિનેશજીની જીંદગીમાં રોનક આવી. અનીતાભાભીએ સુનીતાભાભીના બંને બાળકોને સાચવી લીધા. સામા પક્ષે વિનેશજીએ પણ અનીતાભાભીના અગાઉના લગ્નથી થયેલ પુત્રીને પોતાની સગી દીકરી ગણીને સાચવી લીધી. શરૂઆતમાં એમની પરિસ્થિતિ આટલી સારી નહિ. ધંધો ખરો પણ મંદો. બીજી પણ પારિવારિક અનેક સમસ્યા. દેરાણી-જેઠાણીના નાના-મોટા ઝઘડા પણ ખરા. પણ આ બધાની વચ્ચે પણ પાંચે જણનો પરિવાર સુખેથી રહેવા લાગ્યો. સુખ હોય ત્યાં શાંતિ અને સમૃદ્ધિ આવે જ. વિનેશજી પણ ભાડાના મકાનમાંથી પોતાના મકાનમાં ગયા. ધંધામાં પણ સારી પ્રગતિ થઇ. આજે એમની પોતાની દુકાન, પોતાના બે ફ્લેટ અને એક બંગલો છે. એમનો મોટો દિકરો સી.એ. ફાઈનલમાં છે. બીજો દિકરો અને દીકરી કોલેજમાં આવશે.

સ્ત્રી અંગે બહુ થોડાં જ વ્યક્તિઓ નસીબદાર હોય છે, જેમને આજના સમયમાં ઘર સાચવે એવી સ્ત્રી મળી રહે. આજે વિનેશજી જયારે પણ જાહેરમાં પોતાની પ્રગતિનો શ્રેય અનીતાભાભીને આપે ત્યારે અનીતાભાભી જાહેરમાં કહે કે, “આ બધું તો દીદી એટલે કે સુનીતાભાભીના આશીર્વાદ છે. લે ચાલ, તારૂં ઘર આવી ગયું.” અજય પટેલે પોતાની વાત પૂર્ણ કરી.

“સાહેબ, મિશ્રાજીની વાત સાંભળી એવું લાગ્યું કે ભગવાન કરે મને પણ આવી સરળ, સમજુ પત્ની મળે.”

ચિંતને કારમાંથી ઉતરતા જણાવ્યું.

“હું પ્રાર્થના કરીશ. બાય.”

“બાય સર.” 

અને અજય પટેલે એમના નિવાસ્થાન તરફ એમની કાર આગળ વધારી.

આશિષ એ. મહેતા

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ વાંચવા માટે નીચેની લિંક ઉપર ક્લિક કરશો.

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી : વિનેશજી-અનીતા by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

યાદોની રમત

આ વરસાદ તો માત્ર શહેર ભીંજવે છે,
એમની યાદો તો જીવનની લાગણીઓ ભીંજવે છે,

આ વરસાદ તો  થોડી ક્ષણો બાદ અટકી જશે,
પણ એમની યાદ તો લાગણીઓને અડકી જશે,

આ વરસાદ પડવાથી નદી અને તળાવ સમય જતા છલકાય જાય છે,
પણ એમની સહેજ યાદથી આંખ અને લાગણીઓ તુરંત છલકાય જાય છે,

આમ તો વરસાદ ક્યારેક રમત રમી જાય છે,
ને એમની યાદો કાયમ લાગણીઓની રમત રમી જાય છે,

એક(વરસાદ) એકા-એક આવીને ચાલી જાય છે,
ને બીજી(યાદો)  કાયમ સાથે રહી જાય છે,

એ વરસાદ તને પણ ક્યાં ખબર છે,
કે તારી ને આ યાદોની રમતમાં "ગૌરવ" ભીંજાઈ જાય છે.


ગૌરવ શુક્લ

યાદોની રમત.... by Gaurav Shukla is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/.

મારી કેસ ડાયરી : અનન્યા-પ્રજ્ઞેશ

પ્રિય વાંચકમિત્રો,

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીના મુખ્ય પાત્રોનો પરિચય મેળવવા માટે નીચેની લિંક ઉપર ક્લિક કરશો.

પાત્ર પરિચય

********************************************************************************************

“હેલ્લો, ચિંતન સર, પંકિત હિયર, આજે સાંજે ઓફીસ આવવાનું ફાવશે? સરે આપને અનુકુળતા હોય તો આવવાનું કહ્યું છે.”

“હાય,પંકિત, સાહેબ લોકો યાદ કરે એટલે અમારા જેવાએ તો આવી જ જવાનું હોય અને એમાં પણ તારો ફોન આવે એટલે ના પાડવાનો તો કોઈ જ ચાન્સ નથી. હું સાંજે લગભગ ૬.૦૦ વાગ્યાની આસપાસ આવીશ. બાય”

ચિંતન સાંજે ૫.૪૫ વાગે એડવોકેટ અજય પટેલની ઓફિસમાં પહોંચી ગયો અને પંક્તિએ એની પેટન્ટ સ્માઈલથી એનું સ્વાગત કર્યું અને જણાવ્યું, “સાહેબ, એક મીટીંગ છે, થોડી વાર બેસો.”

“સરસ, આજે તારી સાથે બેસવા મળશે. એક વાત કહું, તું નસીબદાર છે કે આવા સાહેબો જોડેથી રોજ તને કંઈક શીખવા-જાણવા મળે છે.”

જવાબમાં પંક્તિએ એક સ્મિત આપ્યું અને ચિંતને વેઇટીંગ એરિયામાં બેઠક લીધી. આશરે ૨૦ મિનીટ પછી ઇન્ટરકોમ પર રીંગ વાગી. પંક્તિએ ફોન ઉપાડી ચિંતન સામે જોયું. ચિંતન, ચેમ્બરમાં જવા ઉપડ્યો.

“કેમ છો સાહેબ, અંદર આવું?” ચેમ્બરનો ગ્લાસ ડોર ખોલતા ચિંતને પૂછ્યું.

“આવ, બેસ. શું નાસ્તો કરીશ? દાળવડા ચાલશે?” અજય પટેલે આવકાર આપ્યો અને પૂછ્યું.

“અરે સાહેબ, એની કઈ જરૂર નથી, બાકી તમે જે મંગાવો એ. પણ, એક વાત સ્યોર કે આજે કોઈ ખાસ વાત તમે કહેવાના છો.”

અજય પટેલે ઇન્ટરકોમ પર ૩ કોફી અને દાળવડા લાવવાની સુચના આપી ચિંતન સામે જોઇને સ્માઈલ આપ્યું અને વાતની શરૂઆત કરી.

જીંદગી પણ એક અજીબ રીતે પસાર થાય છે. વર્તમાન એ ભૂતકાળનું પ્રતિબિંબ છે અને ભવિષ્યનું અંકુર. તારા માટે એ સ્ત્રીનું નામ અનન્યા. અભ્યાસમાં તેજસ્વી અને આર્થિક રીતે નબળા બ્રાહ્મણ પરિવારની દીકરી. પપ્પા રીક્ષા ડ્રાઈવર, ભાડાનું મકાન અને ત્રણ બહેનો મા અને બાપ એમ કુલ પાંચ વ્યક્તિનો પરિવાર, એમાં પણ એની મમ્મીને દમની બીમારી. એક સાંધો ત્યાં તેર તૂટે એવી પરિસ્થિતિ. અનન્યાએ એની મહેનતથી સ્કોલરશીપ મેળવી એમ.એ. સાયકોલોજીનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો. દીકરીઓને મોટી થતા વાર નથી લગતી અને નબળી આર્થિક પરિસ્થિતિ વાળા બાપની પોતાની પણ કેટલીક મજબૂરી હોય છે. સમાજના એક આગેવાને એક છોકરો બતાવ્યો અને અનન્યાના પિતાએ એની સાથે અનન્યાના લગ્નનું નક્કી કરી નાખ્યું. છોકરો માત્ર ૧૦ પાસ અને ગાંધીનગરના એક ગામડામાં ગેરેજ ચલાવે, નામ એનું પ્રજ્ઞેશ. સમૂહ લગ્નમાં લગ્ન થઇ ગયા અને બાપે પોતાની પાસેની આશીર્વાદની તમામ દોલત આપી કન્યા વિદાય કરી. વ્યક્તિના વ્યક્તિત્વમાં અભ્યાસનો પ્રભાવ પડે જ છે. લગ્નના થોડાક જ સમય બાદ બંને વચ્ચે મતભેદો શરૂ થઇ ગયા. સમય સાથે ખબર પણ પડી કે પ્રજ્ઞેશને પેટ્રોલનું વ્યસન છે અને એકદમ શંકાશીલ સ્વભાવ ધરાવે છે. અનન્યા ને શાકવાળા જોડે કે દૂધવાળા જોડે વાત કરતા જુએ કે સંભાળે એ દિવસે પ્રજ્ઞેશ અનન્યાને ખુબ જ મારે અને પ્રજ્ઞેશના ઘરના જાણે કોઈ ફિલ્મ જોતા હોય એમ ચુપચાપ બેસી રહે. પોતાના પિતાની પરિસ્થિતિ જાણતી અનન્યા સહન કરી લેતી. સમય પસાર થયો અને અનન્યાએ એક દીકરીને જન્મ આપ્યો. પ્રથમ સુવાવડ પિયરમાં હોય એથી દવાખાનાનો તમામ ખર્ચ અનન્યાના પિતાએ ઉપાડ્યો પણ, દીકરી જન્મી એ વાત જાણ્યા પછી પ્રજ્ઞેશ અને એના પરિવારના લોકોના અનન્યા પ્રત્યેના અમાનવીય વર્તનમાં વધારો થયો.

સાત મહીને જયારે અનન્યાના પિતાએ ખુબ વિનંતી કરી ત્યારે અનન્યાને એની દીકરી સાથે પ્રજ્ઞેશે પોતાના ઘરે તેડાવી. એ દીકરી ત્રણ વર્ષની થઇ એટલે અનન્યાએ પ્રજ્ઞેશને ગાંધીનગર રહેવા જવા જણાવ્યું અને સાથે સાથે પોતે પણ નોકરી કરી બંને ભેગા થઇ દીકરીને ખુબ ભણાવશે એવું નક્કી કર્યું. બંધ ઘડિયાળ પણ ચોવીસ કલાકમાં બે વખત સાચો સમય બતાવે છે. એ દિવસે પણ કંઈક ચમત્કાર  જ થયો અને પ્રજ્ઞેશે અનન્યાની વાત માની લીધી અને બંને ગાંધીનગર રહેવા આવી ગયા. પણ કહેવત છે ને કે પ્રાણ અને પ્રકૃતિ સાથે જ જાય, એ કેવી રીતે ખોટી પડે? થોડાક દિવસ સારું ચાલ્યું અને ફરી એ જ શંકાના કીડાએ એની લીલા શરૂ કરી. ગાંધીનગર આવ્યા પછી મારવાના બનાવોની આવૃત્તિ વધવા લાગી. પડોશીઓ પણ સમજાવી સમજાવીને થાક્યા. લગ્નજીવનના ૧૪ વર્ષ પુરા થઇ ગયા હતા અને અનન્યાની સહનશક્તિ એના સીમાડા વટાવી ગઈ હતી. એક રાત્રે નશામાં ચકચૂર પ્રજ્ઞેશે અનન્યા પર હાથચાલાકી કરી અને અનન્યાએ એની દીકરી સાથે પ્રજ્ઞેશનું ઘર છોડી દીધું અને જેમ તેમ કરીને પોતાના પિતાના ઘરે આવી ગઈ. એક વર્ષ પસાર થઇ ગયું. બંને પક્ષે વડીલોએ સમાધાન માટેના નિષ્ફળ પ્રયત્નો કરી લીધા, પણ અનન્યા ટસની મસ ના થઇ. અનન્યાનો છુટાછેડા લેવાનો નિર્ણય મક્કમ હતો અને સામે પક્ષે પ્રજ્ઞેશ છૂટાછેડા આપવા તૈયાર ન હતો. કોઈકની પાસેથી સરનામું લઇ અનન્યાએ આપણો સંપર્ક કર્યો અને પ્રભુ કૃપા કે પ્રજ્ઞેશ છૂટાછેડા આપવા તૈયાર પણ થઇ ગયો. અનન્યાને પોતાના કે પોતાની દીકરીના ભરણપોષણ માટે કોઈ જ રકમ લેવી ન હતી એટલે આપણે  આપણી ફી પ્રજ્ઞેશ જોડેથી લીધી અને બંને ના છૂટાછેડા કરાવી આપ્યા.

વિધાતાને પણ માનવા જ પડે. આપણા જ એક મિત્રના મિત્ર શિક્ષક તરીકે નોકરી કરતા હતા. એમના પત્નીનું એક વર્ષ પહેલા અવસાન થયું હતું. એમને સંતાનમાં એક દીકરી અને એક દીકરો બંને ટ્વીન્સ, એ ઘર-પરિવારને સાચાવી શકે એવા જીવનસાથીની શોધમાં હતા. આપણે અનન્યાની વાત કરી. પ્રભુ કૃપા, બંને એક-બીજાને મળ્યા, એમને અનુકુળ લાગ્યું અને બંનેએ કોર્ટ મેરેજ કર્યા. ગઈ કાલે એમના લગ્નને એક વર્ષ પૂર્ણ થયું એની નાનકડી પાર્ટી રાખી હતી. આમ તો હું અને અભિ આવી પાર્ટીમાં ક્યાંય જતા નથી, પણ એ લોકોના આગ્રહને વશ થઇ અને પાર્ટીમાં ગયા. ત્રણે બાળકો એક-બીજા સાથે ખુબ હળીમળી ગયા છે. કોઈ માની ના શકે કે આ લગ્ન બંનેના બીજી વારના લગ્ન છે. આવી ઘટનાઓ જોઈએ ત્યારે વિધાતાને માનવા જ પડે. લે, આજે વાતોવાતોમાં કલાક ઉપર થઇ ગયો.

“સાહેબ, તમારું આ કાર્ય પુણ્યનું કાર્ય કહેવાય.” ચિંતને કહ્યું.

“ના ભાઈ, એવું કશું હું નથી માનતો, પણ એટલું ચોક્કસ માનું છું કે થાય તો કોઈકનું ભલું કરવા પ્રયત્ન કરવો. રાત્રે ઊંઘ સારી આવે. ચાલ, હવે ઘરે જવાનો સમય થઇ ગયો. જોડે જ નીકળીએ.”

“ચાલો સાહેબ...”    

આશિષ એ. મહેતા

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ વાંચવા માટે નીચેની લિંક ઉપર ક્લિક કરશો.

મારી કેસ ડાયરી શ્રેણીની અન્ય વાર્તાઓ

********************************************************************************************

મારી કેસ ડાયરી : અનન્યા-પ્રજ્ઞેશ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/